Określenie „piekło” pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „dół”.

W Liście do Efezjan 4,9 napisano: „On (Chrystus) zstąpił do podziemia”. Starożytni rzeczywiście umieszczali krainę umarłych pod ziemią. Dziś słowem „piekło” (z francuskiego „Eufer = dół”) określamy miejsce wiecznej męki, które przeznaczone jest dla bezbożnych na drugim świecie.

Miejsce to przedstawione jest przez zadziwiająco dużą liczbę cytatów i określeń biblijnych:

a) Stos paliwa, które zostanie zapalone tchnieniem Pana

W miejscu, które mówi o losie przygotowanym wielkiemu wrogowi Izraela, Asyrii (a także prawdopodobnie antychrystowi), Izajasz mówi: „Gdyż od dawna przygotowane jest palenisko przeznaczone także dla króla, głęboko i szeroko ułożono stos paliwa i drzewa jest w obfitości; dech Pana jak strumień siarki zapali go” (Iz. 30,33). „Gdyż ogień zapalił się przez gniew mój i płonie do głębin podziemi” (5 Moj. 32,22).

b) Wieczny żar, wieczne płomienie

„Grzesznicy w Syjonie zlękli się, drżenie ogarnęło niegodziwych. Kto z nas może przebywać przy ogniu, który pożera? Kto z nas może się ostać przy wiecznych płomieniach?” (Iz. 33,14).

„Zmiłuj się nade mną... bo cierpię męki w tym płomieniu” (Łuk. 16,24).

Miejsce w Ewangelii Łuk. 16,19-31 odnosi się do krainy umarłych, lecz to, co mówi o męce, o wiele bardziej sprawdzi się w wiecznym piekle.

„Pan Jezus objawi się z nieba... w ogniu płomienistym, wymierzając karę tym, którzy nie znają Boga, oraz tym, którzy nie są posłuszni ewangelii Pana naszego Jezusa” (2 Tes. 1,7-8).

c) Robak, który nie umiera

Pod koniec rozdziału mówiącego o wspaniałości Tysiącletniego Królestwa, Izajasz dodaje: „Gdy wyjdę, będą oglądać trupy ludzi, którzy odstąpili ode mnie; bo robak ich nie zginie, a ogień ich nie zgaśnie i będą obrzydliwością dla wszelkiego ciała” (Iz. 66,24).

Pan Jezus używa tego samego wyrażenia i stosuje je do kary na drugim świecie, i mówi On o ogniu piekielnym, „gdzie robak ich nie umiera, a ogień nie gaśnie” (Mk. 9,48).

d) Wieczna hańba i potępienie

„A wielu tych, którzy śpią w prochu ziemi, obudzą się, jedni do żywota wiecznego, a drudzy na hańbę i potępienie” (Dan. 12,2).

e) Ogień, który nigdy nie gaśnie, lub wieczny ogień

Określenie to, spotykane już u Izajasza 66,24, powtórzone jest przez Jana Chrzciciela i samego Jezusa:

Syn Boży „plewy spali w ogniu nieugaszonym” (Mat. 3,12). „Lepiej jest dla ciebie wejść kaleką do żywota, niż mieć dwoje rąk, a pójść do piekła w ogień nieugaszony” (Mk. 9,43).

„Lepiej jest dla ciebie wejść do żywota kalekim lub chromym, niż mając obydwie ręce lub obydwie nogi być wrzuconym do ognia wiecznego... Idźcie precz o de mnie, przeklęci, w ogień wieczny, zgotowany diabłu i jego aniołom (Mat. 18,8; 25,41).

„Bo jeśli otrzymawszy poznanie prawdy, rozmyślnie grzeszymy, nie ma już dla nas ofiary za grzechy, lecz tylko straszliwe oczekiwanie sądu i żar ognia, który strawi przeciwników” (Hebr. 10,26-27).

f) Piekło lub ogień piekielny

„Pożyteczne dla ciebie będzie, że zginie jeden z członków twoich, niż żeby całe ciało twoje miało pójść do piekła” (Mat. 5,29.22.30). „Bójcie się raczej tego, który może i duszę i ciało zniszczyć w piekle” (Mat. 10,28). „Niż być wrzuconym do ognia piekielnego” (Mat. 18,9).

Słowo „piekło” wymaga pewnego wyjaśnienia. Luter przetłumaczył tu słowem „piekło” to, co w oryginale w przeciwieństwie do królestwa umarłych nazywało się „Egehenna”. Słowo „gehenna” pochodzi od hebrajskiego „Getlinnom” = dolina dzieci Hinnoma - które oznaczało miejsce przeklęte, gdzie Izrael i jego niewierni królowie kazali spalić w ogniu swych synów i córki dla Molocha (2 Król. 23,10). Chrześcijanin używa słowa gehenna mówiąc o ogniu piekielnym, tak jak Biblia używa symboli „ciemności” i „otchłani”.

g) Zatracenie - zagłada

„Szeroka jest brama i przestronna droga, która wiedzie na zatracenie, a wielu jest takich, którzy przez nią wchodzą” (Mat. 7,13). Bóg „znosił w wielkiej cierpliwości naczynia gniewu przeznaczone na zagładę” (Rzym. 9,22). „Których końcem jest zatracenie” (Fil. 3,19).

„Wyrok potępienia na nich od dawna zapadł i zguba ich nie drzemie” (2 Ptr. 2,3).

h) Piec ognisty

„...a którzy popełniają niegodziwość, wrzuceni zostaną do pieca ognistego” (Mat. 13,41-42.50).

i) Miejsce płaczu i zgrzytania zębów

„I wrzucą ich do pieca ognistego; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów” (Mat. 13,42.50; 22,13).

j) Wieczna kaźń

„I odejdą ci na kaźń wieczną” (Mat. 25,46).

k) Ciemności

„Zwiążcie mu nogi i ręce, i wrzućcie go do ciemności zewnętrznej” (Mat. 22,13; 8,12).

„Bóg bowiem nie oszczędził aniołów, którzy zgrzeszyli, lecz strąciwszy do otchłani, umieścił ich w mrocznych lochach, aby byli zachowani na sąd... są to źródła bez wody... czeka ich przeznaczony najciemniejszy zakątek” (2 Ptr. 2,4.17). (Zob. Judy 6.13).

l) Przyszły gniew

„Plemię żmijowe, któż wam poddał myśl, aby uciekać przed przyszłym gniewem?” (Łuk. 3,7).

„Ty jednak przez zatwardziałość swoją i nieskruszone serce gromadzisz sobie gniew i objawienie sprawiedliwego sądu Boga. Tym zaś, którzy o uznanie dla siebie zabiegają i sprzeciwiają się prawdzie, a hołdują nieprawości, spotka gniew i pomsta. Tak, utrapienie i ucisk spadnie na duszę każdego człowieka, który popełnia złe... Tym bardziej więc teraz, usprawiedliwieni krwią Jego (Jezusa Chrystusa) będziemy przez Niego zachowani od gniewu” (Rzym, 2,5.8.9; 5,9). (Zob. 1 Tes. 1,10).

m) Na zewnątrz

„Gdy wstanie gospodarz i zamknie bramę, a wy staniecie na dworze i pukać będziecie w bramę... On odpowie: Nie wiem skąd jesteście... Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów, gdy ujrzycie Abrahama, Izaaka i Jakuba... w Królestwie Bożym... siebie samych zaś precz wyrzuconych” (Łuk. 13,25-28).

„Na zewnątrz są psy, i wszetecznicy, i zabójcy, i bałwochwalcy, i wszyscy, którzy miłują kłamstwo i czynią je” (Obj. 22,15).

n) Męka

„A gdy w krainie umarłych cierpiał męki i podniósł oczy swoje, ujrzał z daleka Abrahama... niechaj złoży świadectwo wobec nich, aby i oni nie przyszli na to miejsce męki” (Łuk. 16,23-28).

„A dym ich męki unosi się w górę na wieki wieków i nie mają wytchnienia we dnie i w nocy” (Obj. 14,11).

„Będą oni dręczeni dniem i nocą na wieki wieków” (Obj. 20,10).

o) Zatracenie wieczne

„Poniosą oni karę i zatracenie wieczne, oddalenie od oblicza Pana” (2 Tes. 1,9).

„Ale teraźniejsze niebo i ziemia mocą tego samego Słowa zachowane są dla ognia i utrzymane na dzień sądu i zagłady (zatracenia) bezbożnych ludzi” (2 Ptr. 3,7). (Później objaśnimy terminy zatracenie i zburzenie).

p) Wieczny sąd

Miejsce w liście do Hebrajczyków 5,11 do 6,1-2 zaszeregowuje naukę o wiecznym sądzie między nauki „o początku chrześcijańskiego życia”. Autor uważa, że nauka o początku chrześcijańskiego życia jest tak prosta i jasna, że nie uważa za konieczne, by dłużej objaśniać je „doskonałym”.

q) Kaźń

„Sodoma i Gomora stanowią przykład kary ognia wiecznego” (Judy 7).

r) Zniszczenie

„Rozgorzał twój gniew i nastał czas sądu nad umarłymi, i oddawanie zapłaty sługom twoim... oraz wytracenia (zniszczenia) tych, którzy niszczą ziemię” (Obj. 11,18).

„A wtedy objawi się ów niegodziwiec, którego Pan zabije (zniszczy) tchnieniem ust swoich i zniweczy blaskiem przyjścia swego” (2 Tes. 2,8). (Zobacz do późniejszych objaśnień terminów zniweczenie i zniszczenie).

s) Zaparcie

„Tego, kto by się mnie zaparł przed ludźmi, i Ja się zaprę przed Ojcem moim” (Mat. 10,33).

„Nigdy was nie znałem. Idźcie precz ode mnie wy, którzy czynicie bezprawie!” (Mat. 7,28).

„Kto wstydzi się mnie... tego i Syn Boży wstydzić się będzie” (Mk. 8,38). .

„Jeśli się go zaprzemy i On się nas zaprze” (2 Tym. 2,12).

t) Anathemia (ekskomunika), klątwa

„Jeśli kto nie miłuje Pana, niech będzie przeklęty!” (1 Kor. 16,22). „Jeśli wam kto zwiastuje ewangelię odmienną od tej, którą przyjęliście, niech będzie przeklęty!” (Gal. 1,9).

„Przeklęty każdy, kto nie wytrwa w pełnieniu wszystkiego, co jest napisane w księdze zakonu” (Gal. 3,10).

„Idźcie precz ode mnie, przeklęci” (Mat. 25,41).

„Przeklęci ludzie” (2 Ptr. 2,14).

u) Zapłata

„Lecz kres ich taki, jakie są ich uczynki” (2 Kor. 11,15)

„Kto wyrządza krzywdę, otrzyma odpłatę za krzywdę” (Kol. 3,25).

„Pan jest mścicielem tego wszystkiego” (1 Tes. 4,6).

„Gdyż sprawiedliwa to rzecz u Boga odpłacać uciskiem tym, którzy was uciskają... a wam, uciskanym, dał odpocznienie wespół z nami” (2 Tes. 1,6-7).

„Aleksander, kotlarz, wyrządził mi wiele złego; odda mu Pan według uczynków jego” (2 Tym. 4,14).

„Odpłaćcie mu, jak i on odpłacił, i w dwójnasób oddajcie według uczynków jego” (Obj. 18,6).

„Oto przyjdę wkrótce, a zapłata moja jest ze mną, by oddać każdemu według uczynków jego” (Obj. 22,12).

w) Biada!

„Biada temu człowiekowi, przez którego Syn człowieczy będzie wydany” (Mat. 26,24).

„Niepodobna, by zgorszenia nie przyszły, lecz biada temu, przez którego przychodzą. Lepiej by było dla niego, gdyby kamień młyński zawiesił na szyi jego, a jego wrzucono do morza, niż żeby gorszył jednego z tych maluczkich” (Łuk. 17,1.2).

„Biada tobie, Chorążynie, biada tobie, Betsaido ...Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze” (Mat. 11,21; 23,13).

y) Zmiażdżenie

„Kto by upadł na ten kamień (Jezusa Chrystusa, kamień węgielny), roztrzaska się, a na kogo on by upadł, zmiażdży go” (Mat. 21,44).

z) Strata

„Temu, kto nie ma, będzie zabrane i to, co ma” Mat. 25,29). Chodzi tu o złego i leniwego sługę, który swój talent zakopał w ziemi. Nic dziwnego, że został mu zabrany.

„Baczcie więc, jak słuchacie; albowiem temu, kto ma, będzie dodane, a temu, który nic ma, i to co sądzi, że ma będzie odebrane” (Łuk. 8,18). Kto słucha i wzbrania się uwierzyć i być posłusznym, ten nie usłyszy więcej Słowa Bożego.

ż) Ogień i siarka

„On pić będzie same czyste wino gniewu Bożego z kielicha jego gniewu i będzie męczony w ogniu i siarce wobec świętych aniołów i wobec Baranka” (Obj. 14,10).

ź) Jezioro ogniste

„Zostali oni obaj wrzuceni żywcem do jeziora ognistego, gorejącego siarką... I jeżeli kto nie był zapisany w księdze żywota, został wrzucony do jeziora ognistego”. (Obj. 19,20; 20,15 itp.).

x) Druga śmierć

„Owo jezioro ogniste, to druga śmierć... Jezioro płonące ogniem i siarką - to jest śmierć druga” (Obj. 20,14; 21,8).

Co oznacza ostatnie określenie? Wraz z pierwszą śmiercią grzesznicy opuszczają ziemię. Druga śmierć spotka bezbożnych po sądzie ostatecznym. Jest ona w Piśmie Świętym równoznaczna z piekłem. Lecz jeżeli pierwsza śmierć niszczy ciało, czy druga śmierć tedy nie zniszczy nieskruszonej duszy? Pozwólmy odpowiedzieć na to Pismu Świętemu!

Dwukrotnie Objawienie określa drugą śmierć i jezioro ogniste jako równoznaczne: „Jezioro ogniste, to jest druga śmierć” (Obj. 20,14; 21,8).

• Na czym polega piekło?

a) Realność piekła

Ze wszystkich miejsc Biblii wynika, że piekło jest okropną rzeczywistością. Niektórzy ludzie oburzają się na ostre kary, jakie w Starym Testamencie spotykały ludzi w potopie, ludzi w Sodomie i Gomorze, z Kanaanu, a nawet z Izraela, i tłumaczą, że nic mogą w tym poznać Boga miłości z ewangelii. Zapominają oni, że sądy w Nowym Testamencie są bardziej surowe od tych ze Starego Testamentu: „Kto łamie zakon Mojżesza, ponosi śmierć bez miłosierdzia na podstawie zeznań dwóch lub trzech świadków. O ileż sroższej kary, sądzicie, będzie godzien ten, kto Syna Bożego podeptał... Straszna to rzecz wpaść w ręce Boga żywego” (Hebr. 10,28-31).

Kary, które krytykowane są w dziejach Starego Testamentu, były cielesne i ziemskie, czyli czasowe, pozostawiały one często grzesznikowi możliwość, by umierając nawrócił się i w ten sposób uratował swoją duszę. (Co nie przeszkadza jednak, by zatwardziały grzesznik na zawsze został zgubiony). Natomiast kary, jakich używa Nowy Testament, są głównie duchowe i wieczne; są one straszne.

b) Symbole przedstawiające piekło

Ogień: spośród określeń piekła, które zacytowaliśmy, jest siedem, które budzą myśl o ogniu: stos paliwa, płomień, ogień wieczny, gehenna, piec ognisty, ogień i siarka, jezioro ogniste. Lecz również zastosowane są inne symbole: dręczący robak, wieczna hańba, płacz i zgrzytanie zębów, ciemności, zagłada, „dół” itp.

Biblia stosuje ludzki język, by przekazać nam wyobrażenie o drugim świecie. Pomimo to jej przekaz o zaświatach jest jednak duchowy i bardzo oddalony od grubiańskich opisów średniowiecza. W Biblii nie znajdziemy żadnego groteskowego obrazu, który przedstawia piekło jako ogromny kocioł, w którym potępieni ludzie są gotowani i kłuci widłami przez strasznych diabłów. Jeżeli nawet biblijne określenia traktowane są symbolicznie, to i tak pozwalają rozpoznać wyraźnie odrażającą rzeczywistość. Jeżeli nawet ogień, dręczący robak, ciemności itp. są pojęciami bardziej duchowymi niż cielesnymi, to i tak nasuwają bardziej myśl o palących bólach, wyrzutach sumienia, nieszczęściach, ciemnościach i oddaleniu od Boga. Jeżeli ponadto istnieje dla niewierzących również zmartwychwstanie ciała, to również w ich męce zawarte będzie cielesne cierpienie.

c) Na czym właściwie polega piekło?

Mówimy, we wszystkich biblijnych określeniach dominuje myśl, że nieskruszeni grzesznicy na zawsze oddzieleni są od Boga. Najlepszą interpretację piekła zdaje się nam dawać 2 Tes. 1,9: „Poniosą oni karę; zatracenie wieczne, oddzielenie od oblicza Pana”.

Życie wieczne jest poznaniem i społecznością Bożą. Druga śmierć jest ostatecznym oddzieleniem od Boga. Z tą interpretacją zgadza się wszystko, co Biblia szerzy o męce i czasie trwania piekła.

• Cierpienia piekielne

a) Jak są one opisane?

Weźmy pod uwagęraz jeszcze cytowane w pkt, 1 miejsca i uwagi poczynione do nich:

„Niewierzący pozostaną na wieczne potępienie i hańbę” (Dan. 12,2). „Robak ich nie umiera” (Mk. 9,48). „Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów” (Mat. 22,12). „Wrzućcie ich w ciemności!” (Mat. 22,13). „Pójdą na wieczną karę” (Mat. 25,46). „Gdy był w piekle i cierpiał... wołał... zlituj się nade mną... bo męki cierpię w tym płomieniu” (Łuk. 16,23.24).

„Utrapienie i ucisk spadnie na duszę każdego człowieka, który popełnia złe” (Rzym. 2,9). „Cierpię karę ognia wiecznego” (Judy 7). „Będzie on męczony w ogniu i siarce wobec świętych aniołów i wobec Baranka. A dym ich męki unosi się w górę na wieki wieków we dnie i w nocy na wieki wieków” (Obj. 14,10.11; 20,10).

„Bezbożni nie mają spokoju” (Iz. 57,21).

b) Na czym polega to cierpienie?

To, co usłyszeliśmy o stanie bogacza w królestwie umarłych (Łuk. 16), nasuwa nam myśl: zmarły oddzielony jest od miejsca szczęśliwości nieprzekraczalną przepaścią. Jest on w pełnej świadomości i ma całkowitą pamięć. Rozumie, że utracił zbawienie. Jego cierpienie jest tym okrutniejsze, że jest bez nadziei. Odpowiedź Abrahama na jego błagania jest odmowna. Nikt nie może udzielić mu pomocy i żadna dusza nie opuszcza miejsca męki, by wznieść się wyżej.

Niektórzy ludzie powiedzieli już: jak Bóg miłości może znaleźć zadowolenie w dręczeniu Swych stworzeń - nawet jeżeli były rebelianckie? Biblia nigdzie nie mówi, te Bóg ich dręczy. Oni nie potrzebują czynić zupełnie nic, by cierpieć. Dobrowolnie i krnąbrnie odwrócili się od Boga i Jego łaski. Odrzucili go, i ich męka polega po prostu na tym, że utracili zbawienie, radość, przebaczenie, pokój, które może ofiarować tylko Bóg.

A. Matter pisze: „Kara ta polega głównie na głębokim uczuciu Bożego gniewu, na goryczy, ogromnej rozpaczy, nieusprawiedliwionym i daremnym oburzeniu, na trwającej karze, od której nic nie może odwrócić uwagi potępionego” („Etude de la Doctrine Chrétinne”, Fischbacher, Paris 1892, str. 331).

Pan powiedział do tyrańskiego króla, symbolu szatana: „Z ciebie zapalę ogień, który cię strawi” (Ezech. 28,8). Tak, w sobie samym znajduje karę zatwardziały grzesznik. Jego puste serce, jego duch dręczony wyrzutami sumienia wywołuje większą część męki.

Z drugiej strony cierpi on z powodu strasznego uczucia opuszczenia. Gdy Bóg mówił do Izraelitów, którzy z powodu niewiary odmówili wkroczenia do obiecanego kraju, zapowiedział im karę, jaka spocznie na nich w okresie 40 lat na pustyni: „Abyście się przekonali, co stanie się, gdy Ja odsunę swą dłoń. I dowiecie się co oznacza, gdy Ja odwrócę się od was” (4 Moj. 14,34). Nie możny by lepiej wyrazić mąk piekielnych: utrata obecności Bożej na zawsze.

Bóg uczynił wszystko, by zbawić ludzi. Dla nich ofiarował Swego Syna, do nich przemówił Swymi objawieniami natury, sumienia i Pisma Świętego (Rzym. 1,20-21; 2,14-16).

Przez Ducha Świętego przekonywał ich i błagał, by się Mu oddali. Jeżeli oni oddalili się od Niego z zawziętością, odwrócił się On od nich ostatecznie i pozostawił samym sobie. Jest to tedy owo piekło. Gdy Jezus na krzyżu wołał: „Boże mój, Boże mój, dlaczego mnie opuściłeś” (Mat. 27,46), to wiedział, czym jest piekło. Wycierpiał jego męki w nasze miejsce. Jakże wielkie będzie przerażenie oraz cierpienie tych, którym Pan pewnego dnia będzie musiał powiedzieć: „Idźcie precz ode mnie przeklęci, w ogień piekielny!” (Mat. 25,41).

• Czas trwania piekła

To, co już powiedzieliśmy, jest straszne, lecz jeszcze straszniejsze jest to, co pozostaje do powiedzenia! Cierpienie zawsze jest nieprzyjemne, lecz jakkolwiek nie byłoby duże, nadzieja uwolnienia pomaga je znieść. Natomiast o cierpieniu piekielnym Biblia wyraźnie mówi, że nigdy się ono nie skończy. Później powiemy o zarzutach pod adresem tej nauki. Najpierw pozwólmy mówić tekstom biblijnym!

a) Gdzie napisane jest o wiecznym cierpieniu?

- Izajasz mówi o ogniu trawiącym, wiecznym żarze, robaku, który nigdy nie ginie (Iz. 33,14; 66,24).

- Daniel mówi, że niektórzy wzbudzeni będą do życia wiecznego, inni na wieczne potępienie i hańbę (Dan. 12,2).

- Jan Chrzciciel i Jezus mówią, zarówno jeden, jak i drugi o wiecznym ogniu (Mat. 3,12; Mk. 9,43 itp.).

Nieco później pokażemy, że sam Bóg jest ogniem trawiącym, to znaczy, Jego świętość i bezwarunkowa sprawiedliwość nie mogą zrobić nic innego, jak potępić grzesznika. Ta cecha Boga jest niezmienna jak On sam - a ogień sprawiedliwości nigdy nie wygaśnie, jak mówi Chrystus.

- Pan powie: „Idźcie precz... w ogień wieczny... I odejdą ci na kaźń wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego” (Mat. 25,41-46).

- „Kto by jednak zbluźnił przeciwko Duchowi Świętemu, nie dostąpi odpuszczenia na wieki, ale będzie winien grzechu wiekuistego” (Mk. 3,29).

- „Temu, kto by mówił przeciwko Duchowi Świętemu, nie będzie odpuszczone ani w tym wieku, ani w przyszłym” (Mat. 12,32).

Wierzymy, że grzech przeciwko Duchowi Świętemu jest zuchwałym zaprzeczeniem Jego dzieła, Jego nauki i Jego Odrodzenia. Jeżeli Pan deklaruje się, że całkowicie odpuści żałującemu grzesznikowi, to tylko odrzucenie zbawienia jest jedynym grzechem, który nie będzie odpuszczony. Sądzimy, że tylko ci ludzie, którzy popełnili ten niewybaczalny grzech, pójdą do piekła. Piekło nie będzie miało dla nich końca, gdyż nie znajdą przebaczenia!

- „Poniosą oni karę; zatracenie wieczne, oddalenie od oblicza Pana” (2 Tes. 1,9).

- „Sąd wieczny” należy według Hebr. 6,2 do „nauki o początku chrześcijańskiego życia” (Hebr. 6,2).

- „Aniołowie zaś, którzy nie zachowali zakreślonego dla nich okręgu, lecz opuścili własne mieszkanie, trzyma w wiecznych pętach w ciemnicy na wielki dzień sądu... Sodoma i Gomora... stanowią przykład kary ognia wiecznego... a ludzie są błąkającymi się gwiazdami, dla których zachowane są na wieki najgęstsze ciemności” (Judy 6.7.13).

- „A dym ich męki unosi się w górę na wieki wieków i nie mają wytchnienia we dnie i w nocy... I dym jej unosi się w górę na wieki wieków... Męczeni będą dniem i nocą na wieki wieków” (Obj. 14,11; 19,3; 20,10).

Ten, kto czyta te teksty tak, jak one są, odnosi wrażenie, że męki piekielne nigdy nie będą mieć końca. Myśl ta jest jednak dla naszego ludzkiego ducha tak okropna, że podnosi się przeciw niej wiele zarzutów, by obalić to przekonanie.

b) Co zarzuca się nauce o wiecznej męce?

1. Dowodzi się, że słowa „zawsze, wiecznie, wieczność” w Starym Testamencie niekoniecznie mają ten sens, jaki my im dziś nadajemy. Na przykład: „W moim gniewie rozpalił się ogień, który na wieki będzie płonął... aby swoją ziemię uczynić pustynną i przedmiotem hańby... i kraj Chaldejczyków, i obrócę go w wieczną pustynię... Nawróćcie się, a będziecie mogli mieszkać w ziemi, którą Pan dał wam i waszym ojcom od wieków na wieki” (Jer. 17,4; 18,16; 25,12.5).

Możemy na to odpowiedzieć, że z jednej strony czasami używamy tych wyrażeń w przesadnym znaczeniu, a z drugiej strony, że Bóg, jeżeli tak mówi, może zwrócić uwagę na naprawdę wieczne oddziaływanie swych obietnic i gróźb. Jednak bez wątpienia słowa te mają swój bezwarunkowy sens, jeżeli chodzi o Pana i rzeczy wieczne. Dlaczego więc miałoby być inaczej z potępieniem?

„Tron twój, Panie, trwa na wieki wieków” (Ps. 45,7).

„Od wieków na wieki Ty jesteś, o Boże” (Ps. 90,2).

„Ja chcę z wami zawrzeć wieczne przymierze” (Iz. 55,3).

Znaczące jest również to, że Daniel w 12,2 dwukrotnie używa słowo „wieczny”, by oznaczyć zarówno życie bez końca dla wybranych, jak i hańbę potępionych.

2. Utrzymuje się, że greckie słowo „wieczny” - aionios - oznacza w Nowym Testamencie tylko „na długi czas”, w związku z nadchodzącym wiekiem. (Słowo „aion” tłumaczy się jako wiek). Nikt nie wątpi, że między nadchodzącym wiekiem a tym, co wieczne, istnieje pewien związek. Lecz Nowy Testament nie pozostawia nas w niepewności, w jakim znaczeniu używa tego określenia, które występuje 71 razy; 64 razy odnosi się ono do niebiańskiej i świętej rzeczywistości drugiego świata: wieczny Bóg, Jego wieczna moc, wieczny Duch, życie wieczne, wieczna ewangelia, wieczne królestwo, wieczne zbawienie, wieczne odkupienie, wieczne przymierze, wieczne dziedzictwo, wieczna chwała, wieczne pocieszenie, wieczne mieszkanie, wieczne czasy, wieczne nieprzeniknione rzeczy. We wszystkich przypadkach bez wątpienia chodzi o czas trwania bez końca. Natomiast 7 razy używa tego słowa w stosunku do potępionych: Mat. 18,8; 25,41; Judy 7: ogień wieczny; Mat. 25,46: wieczna kara, Mk. 3,29; Hebr. 6,2: wieczny sąd; 2 Tes. 1,9: wieczne zatracenie. Jak może słowo, które 64 razy oznacza „wieczny”, siedem innych razy mieć inne znaczenie? Zresztą Jezus używa tego terminu w Ewangelii Mat. 25,46 dla określenia życia wiecznego i wiecznej kary. Jeżeli pierwsze ma trwać zawsze, dlaczego by więc nie miało to dotyczyć drugiej?

3. Ten sam zarzut czyni się w stosunku do wyrażenia „na wieki wieków”. Mówi się, że oznacza ono „pewną liczbę wieków”, a nie wieczność. Zobaczmy, jakie znaczenie ma to wyrażenie w Objawieniu, gdzie ciągle występuje! Jezus Chrystus i Bóg żyją na wieki wieczne (Obj. 1,18; 4,9). Na wieki wieków będą adorowani (Obj. 5,13; 7,12). Wybrani rządzić będą wraz z Nimi na wieki wieków (Ob j. 22,5). Aż dotąd wyrażenie to oznacza bez wątpienia zawsze. Dlaczego więc ma ono mieć inny sens, gdy zastosowany jest do piekła? „Dym ich męki unosi się w górę na wieki wieków” (Obj. 20,10). „Dręczeni będą dniem i nocą na wieki wieków” (Obj. 20,10).

4. Dokładnie to samo można powiedzieć o słowach „wieczność” lub „wieczny”. Nowy Testament używa ich niewątpliwie w bezwarunkowym znaczeniu: „Lecz słowo przysięgi... ustanowiło Syna doskonałego na wieki. Trwa on na wieki... Jezus Chrystus wczoraj i dziś i ten sam również na wieki” (Hebr. 7,28.24; 13,8). „Bo być może, że dlatego utraciłeś go na krótki czas, abyś go odzyskał na wieki” (Filem. 15).

Dlaczego nagle słowa te zmieniają swe znaczenie, gdy Juda odnosi je do piekła”? (Judy 6,13).

5. Robak, który nie ginie, ogień, który nie gaśnie, są - jak mówi się - tylko biblijnymi wyrażeniami. Gdy wszystko zostaje pogryzione, robak umiera, a gdy wszystko spłonie, ogień gaśnie.

W dolinie Hinnom (z hebr. Gehenna), koło Jerozolimy, były spalone śmieci miejskie. Ogień nie trwał dłużej niż się go podsycało. Stwierdzenie to jest poprawne w stosunku do ziemskiego ognia i ziemskiego paliwa. Lecz nie zgadza się z tym, co Biblia mówi o zaświatach. Jeżeli dusza i męka są wieczne, dlaczego miałby wygasać „ogień”?

Widzimy, że zwierzę i fałszywy prorok podczas bitwy Armagedon zostali żywi wrzuceni do jeziora ognistego, płonącego siarką (Obj. 19,20). Tysiąc lat później obaj (są to ludzie!) są jeszcze w nim i czytamy, że wraz z diabłem są tam dręczeni „dzień i noc na wieki wieków” (Obj. 20,10). Tak więc jezioro ogniste będzie również zawsze trwało.

Jesteśmy świadomi, że twierdzenia Biblii o wieczności i męce piekielnej bez wątpienia są trudne do przyjęcia. Lecz ponieważ tak w niej napisano, nie pozostaje nam nic innego, jak skłonić się przed tym i uczynić tak jak wielki kaznodzieja Adolf Mound, który przekazał nam następujące doświadczenie:

„Uczyniłem wszystko, co w mojej mocy, by nie doszukać się w Słowie Bożym wiecznej męki. Lecz nie udało mi się to... Gdy sam usłyszałem Jezusa Chrystusa mówiącego, że źli idą na wieczną karę, a sprawiedliwi do życia wiecznego, i że męka jednych jest tak samo wieczna jak zbawienie drugich... wtedy poddałem się, skłoniłem moją głowę, dłoń położyłem na moich ustach i uwierzyłem w wieczną mękę”. („Premierę Serrie des Sermons”, str. 391.)

Rene Pache (Tłum. K. Mateja)

 Tekst pochodzi z czasopisma "Łaska i Pokój" i jest fragmentem książki Rene Pache pt. "Po tamtej stronie".